Crisisstappenplan
Bij een dringend medisch probleem (bewusteloos, hallucineren...) zijn deze stappen geen oplossing! Bel 112!
Stap 1: hier en nu
Tijdens een activiteit, waar jong en oud in gemengde groepen samen spelen, merk je dat er rond enkelen van je leden (16-17) een scherpe geur hangt. Je vermoedt dat het cannabis is. Terwijl er afspraken zijn dat cannabisgebruik niet getolereerd wordt.
Je hebt een acuut probleem. Crisissituaties kunnen heel verschillend zijn: regels die niet nageleefd worden, een vermoeden van overtreding of een expliciete weigering de regels na te leven. Blijf rustig en panikeer niet.
Stap 2: reageren op een overtreding
Je reageert niet onmiddellijk wanneer je het opmerkt, maar denkt kort na over wat je zal zeggen. Spreek de leden in kwestie aan. Geef daarbij aan dat je ruikt dat ze cannabis gerookt hebben, dat dit niet kan en dat jullie het hierover later nog zullen hebben. Bespreek achteraf met je medeleiding wat jullie zullen doen.
Gun jezelf eerst wat tijd om op adem te komen. Denk rustig na over hoe je gaat reageren. Overzie het probleem en breng het in kaart. Hoe de situatie ook is, dé goede of dé verkeerde reactie bestaat niet. De situatie tijdelijk bevriezen kan voor een eerste afkoeling zorgen. Maak het lid in kwestie duidelijk dat je het gedrag afkeurt, maar dat je er later op zal terugkomen. Vervolgens kan je intern een crisisberaad met medeleiding plannen en/of iemand van buitenaf raadplegen. Een ander licht op de zaak kan verhelderend werken.
Stap 3: bepaal waar je samen naartoe wil
Je bekijkt wat je wil doen. In gesprek gaan, waarin (opnieuw?) duidelijk aangegeven wordt welke afspraken er zijn? Een sanctie geven? In gesprek gaan met de ouders?
Luister naar de persoon zelf. Zijn of haar verhaal zal je toelaten het probleem beter in te schatten.
Bepaal welke richting je uit wil. Stel een realistisch en positief doel voorop, waar je op korte termijn naartoe werkt. Tracht tot een oplossing te komen die voor alle partijen zo gunstig mogelijk is. Stel jezelf daarbij steeds de vraag: wie heeft waar baat bij.
Stap 4: actie
Je gaat sowieso in gesprek met de leden. Indien er een sanctie is, vertel wat deze is en waarom.
Nu kan de eigenlijke crisisinterventie starten. Doe hetgeen je nodig acht en bepaal eventueel een sanctie.
Beoordeel iemand op zijn gedrag, niet op zijn persoon. Het gaat om wat hij/zij gedaan heeft, niet om wie hij/zij is.
Laat ruimte voor uitzonderingen.
Zorg dat sancties verband houden met de aard van de overtreding.
Hou rekening met volgende zaken:
- Welk middel? (Alcohol, cannabis...)
- Waarover gaat het: bezit, gebruik, onder invloed zijn, delen of dealen?
- Feit of vermoeden?
- Frequentie van gebruik. Eerste keer of terugkerend voorval?
- Gaat het om een leid(st)er of een lid?
- Als het om leiding gaat: Komt de voorbeeldfunctie van de leid(st)er in het gedrang?
- Wat is de invloed van de overtreding op de groepsdynamiek?
Als je stap 1 tot 3 over zou slaan, dan loop je het risico acties in het wilde weg te ondernemen. Zo lever je wel veel inspanningen, maar bereik je vaak weinig of niets.
Stap 5: evalueren en terugkoppelen
Hoe is het gesprek verlopen? Vertel dit aan je medeleiding. Indien er een sanctie afgesproken wordt, evalueer dit ook.
Hebben jullie bereikt wat jullie voor ogen hadden? Wat is het gevolg? Ga het na, en koppel terug naar al wie er belang bij kan hebben (betrokkenen zelf, ouders, leden …).
Stap 6: nog geen alcohol- en drugbeleid?
Heb je nog geen alcohol- en drugbeleid, dan kan je er best werk van maken. Met een eigen alcohol- en drugbeleid kan je je voorbereiden op eventuele drugproblemen in de toekomst.